Restauratie ‘Rutgers van Rozenburg’
Na inspectie door de werf Multiship Holland in Harllingen, werd duidelijk dat de lekkages van de schroefas en de roerkoning roestvorming in het achterschip hadden veroorzaakt. Beide waren aan revisie toe. Omdat mogelijk specifieke onderdelen niet voorradig zouden kunnen zijn of zelfs speciaal gemaakt zouden moeten worden, was het gewenst om de ‘Rutgers’ zo spoedig mogelijk op de werf droog te zetten. Daarom werd ze al begin maart naar de werf van Multiship gevaren. Dat is achteraf maar goed geweest, want met name de schroefas was pas begin mei hersteld en gemonteerd.
Intussen was het achterschip ontroest en is het dek gemonteerd en zijn de banken omgebouwd tot kisten waar reddingmiddelen en scheepstoebehoren kunnen worden opgeborgen. De eigen bemanning heeft het nodige voorwerk gedaan voordat de ‘Rutgers’ naar de werf ging, evenals het meeste schilderwerk. Als gerespecteerde oude dame en fris in de make up, kan onze ‘Rutgers’ van 18 t/m 20 juni in Rotterdam bij het Wereldcongres van Reddingmaatschappijen met trots gepresenteerd worden.
Viering 100 jaar ‘Dorus Rijkers Fonds
Op 2 juni werd in Den Helder de honderdste verjaardag van het Dorus Rijkers Fonds gevierd in het Nationaal Reddingmuseum. Dit Fonds is voor het bestaan van onze Stichting van grote betekenis geweest omdat we bij de restauraties de ‘Jhr.J.W.H. Rutgers van Rozenburg ‘, de ‘Brandaris’ en de ‘Secretaris Schumacher’ telkenmale belangrijke financiële steun van dit fonds hebben gehad.
Juist omdat het Dorus Rijkers Fonds met substantiële donaties over de brug kwam, volgden diverse andere fondsen en geldschieters. We waren uitgenodigd om met de honderdjarige ‘Brandaris’ naar Den Helder te komen. Daar werd het voorlopige boek over de geschiedenis van het fonds overhandigd door voorzitter Jelle Snoeks aan burgemeester Jan de Boer van Den Helder.
Het boek is geschreven door Jan Heuff. Voor ons geen onbekende, want hij is de mede-oprichter en secretaris van onze stichting. En niet te vergeten: het boek “Bravo Terschellingers’’ is van zijn hand. Het jubileumboek zal in de loop van 2023 verschijnen want de viering van de honderdste verjaardag moet nog worden opgenomen.
De jarige Stichting trakteerde vijf instellingen. Als verjaardagscadeau kreeg onze Stichting een cheque met een tegoed van € 10.000. Hiervan kunnen we de komende winter de schroefassen van de ‘Brandaris’ laten trekken. Onze schipper Sierik Visman bedankte het fonds en overhandigde voorzitter Snoeks een exemplaar van het schildje ‘100 jaar Brandaris’. Een geweldig dankjewel is hier dan ook op zijn plaats!
Een aantal bestuursleden en vijf bemanningsleden waren bij deze feestelijke bijeenkomst present. De KNRM kreeg een cheque voor een nieuwe reddingboot van de NH-1816 klasse, de Nederlandse reddingsbrigades kregen een Toyota Landcruiser met rib op trailer. Het Reddingmuseum, de reddingboten ‘Dorus Rijkers’ en ‘Brandaris’ kregen elk € 10.000.
Bij de vijftigste editie van onze nieuwsbrief – tijd voor een terugblik
In april 2011 begonnen we met de periodieke uitgave van een Nieuwsbrief. Die ging met name over de ‘Brandaris’. We schreven toen:
“In november 2010 hebben we onze plannen voor de restauratie van de voormalige reddingboot ‘Brandaris’ uit 1923 op papier vorm gegeven. Er bleek emotioneel voldoende draagvlak op Terschelling voor het behoud van het schip te zijn, maar dat kon op het eiland onvoldoende worden vertaald in financiering voor de aankoop en restauratie. Onze Stichting is weliswaar succesvol geweest met de projecten voor het behoud van de oudste motorreddingboot ter wereld en de enige nog varende roeireddingboot van Nederland, maar dat is geen garantie voor het welslagen van een nieuw project.”
Het is er dan toch van gekomen. De restauratie van de ‘Brandaris” is eind 2011 begonnen op de werf van Jelle Talsma in Franeker met het terugbrengen van het schip in haar na-oorlogse gedaante. In de daarna volgende jaren is de restauratie stukje bij beetje verder vervolmaakt. Het schip is aangepast aan het drukke scheepvaartverkeer met de noodzakelijke marifoon- en radarinstallaties en van een boegschroef voorzien. De laatste fase van de restauratie vond in de winter van 2021 – 2022 plaats op de werf van Multiship Holland in Harlingen.
‘Jhr. J.W.H. Rutgers van Rozenburg’ onder het mes
De ‘Rutgers’, (bouwjaar 1907!) kampte al langere tijd met lekkages, die bij onze restauratie in 2003 niet konden worden voorzien. Het betreft problemen met de roerkoning en de schroefas. Ook was er sprake van lekkage via de houten kuipbanken, omdat deze geen bodem hebben. De lekkages, op onbereikbare plaatsen, hebben hun sporen nagelaten; er is ernstige roestvorming op het vlak ontstaan.
Gezien deze kwalen werd besloten tot een laatste restauratiefase. Een deel van het werk kon in eigen regie worden uitgevoerd, zoals het ombouwen van de banken tot bergplaats voor zwemvesten. Het grote werk is gegund aan Multiship Holland in Harlingen. Begin maart is de ‘Rutgers’ naar Harlingen gevaren en bij de werf onderhanden genomen. Ze ligt onderdak en er is gelijk gekeken naar de vitale delen die vervangen moeten worden door nieuwe, of door nieuw te maken onderdelen. In beide gevallen is daar levertijd mee gemoeid. Inmiddels is de huid in het achterschip behandeld en zijn er nieuwe spanten voor het de kuipvloer gemonteerd. Begin juni moet deze restauratie zijn afgerond.
Deze restauratie kost exclusief btw ruim 30.000 euro. Dat kunnen we niet uit eigen spaargelden financieren, zodat er een beroep op sponsors en subsidiegevers is gedaan. Bij het ter perse gaan van deze nieuwsbrief kregen we telefonisch bericht dat het Mienskipfonds van de provincie Frylslân ons de maximale subsidie van € 12.000 toekent, de gemeente Terschelling € 2500, het Dirk Mentzfonds € 1000, het Dorus Rijkers Fonds heeft € 5000 toegezegd en eerder had het Familiefonds Eschauzier ons al € 2500 geschonken. We kunnen als Stichting zelf nog wat bijleggen, maar hebben nog een tekort van enkele duizenden euro’s.
Als de werkzaamheden zijn afgerond, gaat de ‘Rutgers’ rechtstreeks vanuit Harlingen op een dieplader naar het congres in Rotterdam, en komt pas eind juni weer terug op station. Een transportbedrijf voert deze klus gratis uit voor de KNRM – en brengt de boot ook weer terug naar de Friese havenstad!
Feestelijke intocht honderd-jarige reddingboot ‘Brandaris’
Op 19 maart 1923 voer de toen nieuwe reddingboot ‘Brandaris’ om klokke twaalf de haven West-Terschelling binnen. Op het gemeentehuis, de vuurtoren Brandaris en op de afgemeerde schepen in de haven, hingen de vlaggen uit. Veel Terschellingers stonden aan de haven om het schip te verwelkomen. Deze ‘Brandaris’ vulde de opengevallen plaats in van de ‘Brandaris 1’, die in oktober 1921 met man en muis boven Vlieland verging.
Daarom wilden onze schippers aan dit historische feit van honderd jaar geleden aandacht schenken. Ze zorgden dat de ‘Brandaris’ op 19 maart 2023 om precies 12 uur gepavoiseerd en wel, aan de steiger afmeerde.
Te water laten van Terschellinger roeireddingsboot voortaan immaterieel erfgoed
De tewaterlating van de roeireddingsboot op Terschelling is opgenomen in het Netwerk Immaterieel Erfgoed Nederland. De traditie met paarden is op initiatief van Stichting Museumreddingsboot Terschelling op de lijst gekomen.
